Kaynak : Kültür Bakanlığı, Tatar Halk Edebiyatı, Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi
Tatar millî edebî dili kendisinin temel normlarını eski Tatar edebî dilinden XVI-XIX) alır. Bu normlar, ona, eski ortak Türk edebî dilinden (X-XV) ve kadim ortak Türk edebî dilinden (I-X) gelir. Tatar millî edebî dilini diğer bir şekilde bugünkü Tatar edebî dili diye de adlandırırlar.
XIX. asır ortasında iş bölümünün gelişmesi, üretilen malların alışverişinin yapılmasını doğurur, iç Pazar meydana gelir, halk kendi arasında sıkı münasebet kurmaya başlar, kendisini diğerlerinden farklı bir halk olarak hisseder. Böylece önceleri sağlam şekilde oluşmayan Tatar halkı, XIX. asrın ortasından itibaren, epey sağlam şekillenmiş bir halka dönüşür.
Karşılıklı ilişki kurmayı eski Tatar edebî dili gereğince temin edemez; çünkü o, özel öğrenim görmemiş kişiler tarafından anlaşılamamaktadır. Sağlam bir iletişim kurmak, eski Tatar edebî dilini umumî halk konuşma diline yaklaştırmayı, yani Tatar halkının tamamı tarafından anlaşılacak bir edebî dil kurmayı gerektirir.
Eski Tatar edebî dilini umumî halk konuşma diline yakınlaştırırken Tatar millî edebî dili teşekkül eder.
Tatar millî edebî dilinin ilk örneklerini biz Abdülcabbar Kandalıy, Kayun Nasıyrîi, Yakov Yemilyanov, Abdurrahman İlyasî, Fatih Halidi eserlerinde görebiliriz. Ayaz İshakî, Abdullah Tukay ve onların çağdaşları, eskilik taraftarlarına, eski edebî dilde cevap vere vere, yeni millî edebî dili geliştirmeye başlarlar.
XX. asrın 20'li yıllarına kadar Tatar millî edebî dilini bütün esas stilleri de oluşur. Sadece ilmî üslupta, özellikle sosyal-siyasî terimler sahasında eski Tatar yazı dili gelenekleri daha sağlam saklanagelmektedir,
20'li yıllardan sonra Tatar millî edebî dili bizzat kullanılmaya başlar. Eski Tatar edebî dili bütün stilleriyle kullanımdan düşer.
Tatar millî edebî dilinin fonetik, belagat ve sözlük normları esasen orta (Biger-Bulgar) diyalektten, morfolojik normları batı (Mişer) ağzından, cümle ve üslup normları ise ortak Türkçe'den ve eski Tatar edebî dilinden alınmıştır. Bugünkü Tatar dilini korumak ve geliştirmek için gergin bir mücadele sürüyor; onun edebî, ilmî ve resmi sitillerini zenginleştirme bilhassa önemlidir. "Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisinde, Tatar edebiyatı örneklerinin de olması bu mücadeleyi daha da neticeli kılacak diye inanmak mümkün.