Rus Arşivinde Ermeni Belgeleri - 21

GARF. Fon 102. Sayı 243 (1913). Dosya 14. Bölüm 92 LB. Sayfa 1 arkası.

Taşnakların etkisiyle Ermenilerin silahlandığı, ilkbaharda özerklik isteyecekleri.

Bilgilerin alım tarihi: 26.01.1913. “SADIK”.

Bilgilerin özeti:

Erzurum, Van ve Muş illerindeki Türk birlikleri içinde, Türkiye'de gerçekleşen devrim hakkında bilgi alındığında huzursuzluklar başlamış ve Harbiye Nazırı’nın öldürülmesine ilişkin hoşnutsuzluklar açıkça söyleniyormuş. (Ocak 1913 Bab-ı Ali Baskını ve Harbiye Nazırı Nazım'ın öldürülmesi.)

Yerel Ermeniler, bu oluşumda Türk askeri gücünün son çözülmesini görerek, Taşnakların etkisiyle bağımsızlık elde etmeye çalışıyorlar; ilkbaharda özerklik talebiyle isyan çıkacağını düşünerek, çeteler oluşturmakla, çetelerin silahlanmasıyla ve para toplamakla meşguller. Ermenilerin hazırlıkları o kadar açık ki, kısa bir süre önce (bir hafta kadar), Karakilise şehrinde (Alaşkert’te = Alaşkert - Eleşkirt.) bazı Müslümanlar tarafından, Ermenilerin Türklere silahlı saldırı yapacaklarına ilişkin dedikodular yayıldı. Halk panik yaşadı, hatta birlikler çağrıldı. Türk yetkililer, sorunun ortadan kaldırılması için bu söylentileri yayan Müslümanların tutuklanmasını ve halk içinde huzur sağlanması için cezalandırılmalarını emrettiler.