Rus Arşivi Belgeleri - Ermeni Partilerin Rus ve Türklerle İlişkileri - BELGE 16 - Yine Ruslara karşı güvensizlik

GARF. Fon 102. Sayı 244 (1915). Dosya 14. Bölüm 79 LB.

Sayfa10-10 arkası.

Tiflis’e kimliği bilinmeyen bir Ermeninin geldiği ve Türk Hükümetinin Ermenilerin faaliyetindeki yön değişikliği hakkında bilgi almak istediği.

Kopya

Çok Gizli

№690

12.03.1915

Tiflis.

Taşnak Partisi

8 no’lu not

Tiflis İl Jandarma İdare Amiri’nin Bilgileri

“SAFARYAN” GİZLİ SERVİSİ

Bilgilerin giriş tarihi: 09.03.1915

Gizli Servis’ten Bilgileri Alan: İdare Amiri Albay PASTRYULİN

Bilgilerin Özü :

Ticaret ve Ekonomi Kulübünün eski başkanı, parti faaliyetine aktif katılmayan ancak parti üyelerinin güvenini kazanmış olan, Taşnak mensubu Meclum’a (asker pazarındaki Akopyan Mağazasının kâtibi), kimliği bilinmeyen, burada gizlice yaşayan bir Ermeni bugünlerde, Konstantinopol’den Tiflis’e gelmiştir. Bu kişi, Ermeni-Alman Birliği üyesidir; onun geliş amacı, Türk Hükümeti’nin, Ermenilere ulusal taleplerini yerine getirmeye ilişkin vaadi ve yerli Ermenilerden, Taşnak çalışmalarındaki yön değişiklikleri hakkında bilgi edinmektir.

Şu anda, genel olarak, yerli Ermenilerin ruh hâlinde değişiklikler olmaktadır. Halkın arasında, Ermeni nüfusa özerklik verilmeyeceğine ilişkin söylentilerin dolaşması nedeniyle Rus Hükümeti’ne karşı güvensizlik fark edilmektedir.

Bu ruh hâli değişikliği, özellikle, bahsi geçen Konstantinopollü Taşnak mensubunun Tiflis’e gelişine bağlıdır.

Ne yapılmıştır:

Meclum (Elizavetpol sakinlerinden Meclum Bogdanov Ter-ARUTYUNOV)’dan Sosyal Demokrat Partisi’ne ilişkin 06.09.1914 tarih ve № 4896 sayılı bilgi özetindeki 2. madde Gizli Servis notunda bahsedilmektedir.

Gelen Konstantinopollü Taşnak mensubunun kimliği tespit edilmektedir.

İlerisi için Gizli Servis gözlemi öngörülmüştür.

Aslını imzalayan: Tiflis İl Jandarma İdare Amiri Albay PASTRYULİN.

Onay: Yüzbaşı (imza)

Polis Departmanına (9. Büro için)