Rus Arşivi Belgeleri - Ermeni Partilerin Rus ve Türklerle İlişkileri - BELGE 3 - Erivan Halkı, Taşnaklara İlgi Göstermiyor

GARF. Fon 102. Sayı 244 (1914). Dosya 14. Bölüm 92 LB.

Sayfa 8 arkası.

Taşnakların Erivan’da ilgi görmediği; Türkiye Ermenilerindeki reformlarla ağırlıklı olarak Ermeni aydınların ilgilendiği, Erivan halkının bu reforma karşı kayıtsız oldukları.

Bilgilerin alım tarihi: 12.01.1914. “Karpov”

Bilgilerin özeti

Bu yılın Ocak ayı başında, Denetim Komisyonunun iki üyesi HZAMALYAN ve RAŞMACYAN, Taşnak Partisi’nin Erivan Merkez Komitesi tarafından, halkın partiye olan tutumunu öğrenmek amacıyla ilin bazı noktalarına gitmekle görevlendirildiler. Bu gezinin sonuçları, parti için olumsuzdu; zira, hiçbir yerde, köylüler arasında partiye sempati yoktu. Çünkü partinin aktif olarak faaliyet gösterdiği sırada, parti üyelerinin çoğu köylüleri taciz etmekle ve güya partinin çıkarları için onlardan çeşitli tehditlerle, zorla gasp yapmakla meşguldüler. Ancak, gerçekte bunlar, kendileri için tahsil edilmekteydi ve böylelikle başkalarının refahı için yoksul insanlardan alıp zengin oldular.

Türkiye Ermenistanı’ndaki reformlarla ağırlıklı olarak Ermeni aydınlar ilgilenmektedir. Erivan İli halkının geri kalanı bu reforma karşı kayıtsızdır.

Taşnak Partisi’nin aktif olarak faaliyet gösterdiği sırada, başkalarının mallarıyla zengin olan kişiler arasında aşağıdakiler vardır:

Erivan’da Gedeon AGARONYAN, Eçmiadzin’de Sergo VARTİKYAN, Iğdır’da Martiros KANOYANTS, Aleksandropol’de Liparit SRAPYAN. Tabii ki, bu tür kişiler için partinin tedbir faaliyetlerini artırması arzu edilmektedir.